Đánh giá lequocthai.com:
Từ khi OpenAI giới thiệu GPT-5, tôi liên tục thử thách nó và so sánh với các nền tảng AI khác. Sau khi “thử lửa” GPT-5 qua các bài toán, câu hỏi SAT và câu đố trí tuệ, tôi nảy ra ý tưởng chọn một chủ đề khoa học khó, nhưng thử đặt câu hỏi như thể mình là một bé 5 tuổi.
Những gì tôi phát hiện đã thực sự làm tôi bất ngờ, đồng thời cho thấy rõ điểm mạnh – điểm yếu của GPT-5, Gemini 2.5 Flash, Claude Sonnet 4 và Microsoft Copilot.
Ban đầu, tôi thử sức các chatbot AI với những câu hỏi hóc búa nhất có thể. Tôi tìm kiếm khắp nơi và chọn ra một câu hỏi SAT kinh điển, yêu cầu các chatbot AI chọn đáp án đúng cho một đoạn văn tiếng Anh:
“Khi đánh giá các bộ phim của đạo diễn Nhật Bản Akira Kurosawa, ______ đã bỏ qua sự gắn bó sâu sắc của ông với các truyền thống nghệ thuật Nhật như sân khấu Noh.
“Lựa chọn nào hoàn chỉnh đoạn văn bản để phù hợp với quy tắc tiếng Anh chuẩn?”
- A. nhiều nhà phê bình đã tập trung vào việc Kurosawa sử dụng nguồn gốc văn học phương Tây nhưng
- B. việc Kurosawa sử dụng nguồn gốc văn học phương Tây là tâm điểm của nhiều nhà phê bình, những người
- C. có nhiều nhà phê bình đã tập trung vào việc Kurosawa sử dụng nguồn gốc văn học phương Tây, nhưng họ
- D. sự tập trung của nhiều nhà phê bình là vào việc Kurosawa sử dụng nguồn gốc văn học phương Tây; họ
Không có gì ngạc nhiên, tất cả các AI đều chọn đáp án A rất nhanh. Thử thách về tiếng Anh này không làm khó được chúng.
Tôi tiếp tục kiểm tra bằng một câu hỏi về một định lý toán học chưa được chứng minh – và tất cả đều nhận ra ngay lập tức.
Đến đây, tôi gần như hết ý tưởng, nhưng rồi tự hỏi liệu có thể khiến AI “bối rối” bởi một câu đố quen thuộc:
“19 người xuống tàu ở điểm dừng đầu tiên. 17 người lên tàu. Bây giờ trên tàu có 63 người. Vậy ban đầu trên tàu có bao nhiêu người?”
[Tiết lộ đáp án]
Tất cả các AI đều trình bày đầy đủ cách giải và cho ra đáp án chính xác: 65 (Bạn có ra đáp án này không?).
Tìm một chủ đề phức tạp cho trẻ nhỏ
Vẫn chưa hài lòng, tôi muốn tìm một chủ đề thật khó để so sánh các AI, đồng thời thử xem GPT-5 có tiến bộ không.
Bất chợt, tôi nghĩ tới nhiệt hạch lạnh – một chủ đề cực kỳ phức tạp. Nhưng nếu tôi chỉ đơn giản yêu cầu các AI giải thích, chắc chắn họ sẽ đi vào các chi tiết khoa học mà trẻ nhỏ khó hiểu. Vì thế, tôi quyết định đặt yêu cầu: “Giải thích cho tôi như thể tôi là một đứa trẻ 5 tuổi.” Còn gì tuyệt hơn khi biến kiến thức phức tạp thành điều đơn giản, dễ tiếp cận cho trẻ con?
Chưa dừng lại, tôi còn muốn mỗi AI kèm theo hình minh họa dễ thương dành cho trẻ em.
Đây là đề bài tôi gửi:
“Giải thích nhiệt hạch lạnh cho tôi như thể tôi là một đứa trẻ 5 tuổi. Xin hãy kèm theo tranh minh họa dễ thương dành cho trẻ nhỏ.”
Chỉ trong vài giây, ChatGPT (GPT-5), Claude AI, Gemini và Copilot đều có câu trả lời. Thông tin đều chính xác, nhưng mỗi AI lại có cách diễn đạt khác nhau.
Bắt đầu từ ChatGPT:
(Nguồn ảnh: ChatGPT)
Thú thực, tôi hơi thất vọng. Hình minh họa được tạo ra không cung cấp thêm thông tin, còn nội dung thì dù đúng, lại sử dụng những khái niệm như “nguyên tử”, “hydrogen” và “helium” mà trẻ 5 tuổi có thể thấy khó hiểu, dù có thể đã nghe về helium.
GPT-5 được kỳ vọng sẽ giao tiếp tốt hơn, ngắn gọn hơn, hiểu cảm xúc và tránh “bịa” thông tin. Cách giải thích này có phần thể hiện được điều đó, nhưng vẫn chưa thực sự ấn tượng như tôi mong đợi.
Gemini
(Nguồn ảnh: Gemini)
Phần giải thích của Gemini khá tốt, dù có vẻ phù hợp để người lớn đọc cho trẻ nghe hơn là trẻ tự hiểu. Tôi đánh giá cao khi Gemini bắt đầu bằng việc nói về “nhiệt hạch nóng” trước khi giải thích về “nhiệt hạch lạnh”.
Sẽ tuyệt hơn nếu Gemini giải thích kỹ về khái niệm “nguyên tử”, nhưng ít nhất hình minh họa hai nguyên tử ôm nhau cũng rất dễ thương.
Copilot
(Nguồn ảnh: Copilot Cold Fusion AI)
Copilot là trường hợp thú vị bởi nó dựa trên mô hình GPT của OpenAI, nhưng có lẽ chưa tích hợp GPT-5, mà chỉ ở phiên bản GPT-4.
Copilot lại giải thích rất dễ hiểu về các khái niệm cơ bản và cách nhiệt hạch lạnh hoạt động. Hơn nữa, Copilot còn có ví dụ rất gần gũi: “Nó giống như bạn cố nướng bánh mà không bật lò nướng. 🍪”.
Tuy vậy, Copilot lại thiếu tranh minh họa cho phần giải thích.
Claude AI
(Nguồn ảnh: Claude AI)
Phần thú vị nhất, tôi để dành cho cuối cùng. Claude AI thực sự vượt trội so với GPT-5, Gemini và Copilot – không chỉ nhờ phần giải thích chi tiết, rõ ràng mà còn bởi Claude tự động tạo ra một “Artifact” – một dạng bài học tương tác với hình minh họa dễ thương, có thể chia sẻ công khai. Tôi không hề yêu cầu, vậy mà Claude đã chủ động bổ sung phần này.
Bạn có thể xem trực tiếp Nhiệt Hạch Lạnh cho Trẻ Em! Artifact tương tác.
Hãy thử xem: phần giải thích vừa ngắn gọn, rõ ràng, vừa sinh động và vui nhộn.
Claude rất khéo khi bắt đầu bằng việc giải thích và vẽ minh họa về nguyên tử, sau đó nói về Mặt Trời và cách Mặt Trời thực hiện phản ứng nhiệt hạch, tiếp đến là nhiệt hạch lạnh với hình chiếc bình thí nghiệm của nhà khoa học đang sủi bong bóng.
Nội dung hướng dẫn cũng đi khá sâu. Claude đề cập đến việc liệu nhiệt hạch lạnh có khả thi không và trả lời câu hỏi: Vì sao chúng ta lại muốn nó? “Nó giống như bạn có một Mặt Trời nhỏ trong chiếc lọ!”
Chỉ thiếu một hình minh họa về cách nhiệt hạch lạnh có thể hoạt động (có thể mượn từ phần của GPT-5 là ổn).
Dù tôi từng trải nghiệm Artifact của Claude, nhưng không ngờ lần này lại được đầu tư đến vậy. Tôi kỳ vọng rất nhiều vào GPT-5, nhưng rõ ràng Claude AI – và ở mức độ nào đó là Gemini – đã hiểu rằng, ngắn gọn chưa chắc đã có nghĩa là dễ hiểu.
Tôi tin rằng ở nhiều lĩnh vực khác, ChatGPT với GPT-5 vẫn vượt trội. Nhưng riêng với chủ đề này, Claude AI đã biết cách giải thích nhiệt hạch lạnh cho một đứa trẻ 5 tuổi – và cả cho tôi.
Tham khảo thêm các gợi ý ChatGPT sáng tạo nội dung hay nhất của tôi
